Ζουμερές σαρδέλες φούρνου, με τον πιο απλό, ελληνικό τρόπο, σε ελάχιστο χρόνο – 8-10 λεπτά. Με τα απολύτως αναγκαία υλικά (ελαιόλαδο και ρίγανη), όσα ακριβώς αρκούν για αναδείξουν τη νοστιμιά της σάρκας του μικρού ψαριού, που με την διατροφική του αξία συμβάλλει τα μέγιστα στο διαιτολόγιο, υπερασπιζόμενο και την τσέπη μας λόγω της συγκριτικά χαμηλής του (για τα δεδομένα της εκάστοτε αγοράς) τιμής.
Στην σαρδέλα, τη μικροσκοπική βασίλισσα της διατροφής έχουμε αναφερθεί αναλυτικά στο προηγούμενο άρθρο, γράφοντας και για την εποχή της, την γιορτή της σαρδέλας, το πίκρισμα, τα κόκαλα, αλλά και για το σημείο-κλειδί: τα λέπια της και φυσικά το απαιτούμενο ξελέπιασμα. Δείτε το παραπάνω λινκ.
Η νόστιμη σάρκα της, με τα μαλακά και υπερπλούσια σε ασβέστιο κόκαλα, κρύβεται κάτω από γαλαζοπράσινες ανταύγειες, που διατρέχουν το σώμα της χωρίζοντας την σκούρα ράχη από την ασημένια κοιλιά. Γνωστή τοις πάσι, προσηνής και με αναμφισβήτητη λαϊκή αποδοχή, η σαρδέλα τρώγεται ελληνικά με διάφορους τρόπους: ψητή, παστή ή απλώς μαριναρισμένη σε όξινο περιβάλλον, σε κονσέρβα, όπως και καπνιστή.
Μαγειρικές αστοχίες ή πως να καταστρέψεις τη σαρδέλα
Όπως αναφέραμε στο προηγούμενο άρθρο, η πολύπλοκη μαγειρική της σαρδέλας με έντονες σάλτσες, καρυκεύματα και πλήθος μυρωδικών, συνιστά κατά κανόνα περιττή «δημιουργικότητα», με αμφιλεγόμενα γευστικά αποτελέσματα.
Ωστόσο, η συνήθης αστοχία στον χειρισμό της αφορά στον χρόνο ψησίματος. Στις ταβέρνες και στα μεζεδοπωλεία, όπου οι σαρδέλες σερβίρονται είτε ολόκληρες ψητές είτε φιλεταρισμένες και ανοικτές σαν βιβλίο (ενίοτε και σάντουιτς, οι λεγόμενες ύπανδρες), τις περισσότερες φορές είναι στεγνές, αφυδατωμένες. Όχι εξωτερικά ξεροψημένες, αλλά πραγματικά ξερές, ακόμη και όταν είναι ευμεγέθεις.
Αν σ’ αυτό προσθέσει κανείς και την ασυντόνιστη γεύση, λόγω της τρέχουσας μόδας του ανάλατου (για την πίεση, η οποία φαίνεται να ταλαιπωρεί αποκλειστικά σύσσωμο τον ελληνικό πληθυσμό), έχεις στο πιάτο ένα τσούρμο από μικρά, άγευστα ψάρια, τα οποία δεν επιδέχονται αλατίσματος ούτε και σώζονται με το να μουλιάσουν στον χυμό του παρακαθήμενου λεμονιού.
Το ίδιο όμως, συμβαίνει αρκετά συχνά και στο σπιτικό μαγείρεμα της σαρδέλας. Οι φρέσκες, καλοδιαλεγμένες σαρδέλες φούρνου δεν βγαίνουν με ζουμερή σάρκα, παρότι ενδεχομένως νόστιμες και επαρκώς κατά τα λοιπά φροντισμένες.
Γιατί βγαίνουν στεγνές οι ψητές στο φούρνο σαρδέλες;
Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις λόγοι που οι σπιτικές σαρδέλες φούρνου δεν σερβίρονται όντας ζουμερές. Αυτοί είναι:
1. Περισσότερος χρόνος ψησίματος – ο προφανής λόγος.
2. Παραμονή στον σβηστό (πλην καυτό) φούρνο για να διατηρηθούν ζεστές οι σαρδέλες μέχρι το σερβίρισμα.
3. Μη υπολογισμός του χρόνου εκτός φούρνου, όπου οι καυτές σαρδέλες για ένα διάστημα συνεχίζουν να ανεβάζουν θερμοκρασία και να ψήνονται.
Στον τρίτο λόγο έχουμε επανειλημμένα αναφερθεί στο ψήσιμο του κρέατος αλλά και άλλων ευαίσθητων υλικών, όπως το συκώτι. Η μικρόσωμη σαρδέλα δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρεση. Πόσω μάλλον, δεδομένου του λιγότερου όγκου της. Άρα, ή την αντιμετωπίζεις σωστά ή την τρως καρυκευμένη μεν, αλλά – λίγο ή περισσότερο – στεγνή.
Σκεφτείτε το επίσης και αλλιώς. Συγκριτικά. Αν ένα ψάρι 800 γρ. με πάχος 4-5 εκ. ψήνεται στον φούρνο σε 25 λεπτά, πως μπορεί να ψήσεις στον ίδιο χρόνο τις σαρδέλες;
Σημεία προσοχής
Αποφύγετε τους παραπάνω λόγους, οι οποίοι αποτελούν και τα σημεία προσοχής. Ο χρόνος των 10 λεπτών ψησίματος στο γκριλ συνιστά το maximum. Ταυτόχρονα είναι και το πλεονέκτημά της συνταγής. Έτσι θα έχετε τις πιο εύκολες, γρήγορες, νόστιμες, ζουμερές, απλές, ελληνικά μαγειρεμένες σαρδέλες φούρνου.
Τέλος, σήμερα οι ιχθυοπώλες προσφέρουν τις σαρδέλες καθαρισμένες, όχι όμως ξελεπιασμένες. Το ξελέπιασμα γίνεται τάχιστα και είναι απαραίτητο, αν θέλετε να απολαμβάνετε την τέλεια ψημένη σαρδέλα χωρίς τα ενοχλητικά λέπια. Για το άκομψο φτύσιμό τους …ουδέν σχόλιον. Δείτε πως στο άρθρο: Σαρδέλα, η μικροσκοπική βασίλισσα της διατροφής.
Σας αρέσουν οι σαρδέλες;
Στο pandespani ακολουθούμε με πάθος την ελληνική ψαροφαγία και μας ξετρελαίνει η γεύση της μικρής βασίλισσας σαρδέλας. Αν είστε κι εσείς οπαδοί του συγκεκριμένου ψαριού, δείτε και τις άλλες συνταγές της.
- Σαρδέλες στο φτερό της πεταλούδας (en papillote) – στη λαδόκολλα.
- Παστές σαρδέλες, οι γκέισες καλλονές της Λέσβου.
- Σαρδέλες και ζαργάνες γεμιστές και γκρατέν.
Δοκιμάσατε αυτή τη συνταγή;
Βάλτε την στο Instagram με tag @pandespani_deliciousideas – hashtag #pandespani
και πείτε μας τη γνώμη σας στα σχόλια 🙂
Σαρδέλες φούρνου με ρίγανη, ψητές σε 10 λεπτά
Προετοιμασία: 10-15 λεπτά. Ψήσιμο 8-10 λεπτά. Αν οι σαρδέλες είναι σχετικά μικρές, μην υπερβείτε το ψήσιμο των 7-8 λεπτών. Αλατίστε κανονικά για να μην βγουν γευστικά ασυντόνιστες. Πολύ εύκολη και γρήγορη συνταγή.
Υλικά (για 4 άτομα)
1 κιλό σαρδέλες καθαρισμένες
1- 1½ κ.γ. ρίγανη ξερή και τα φύλλα από 2-3 κλαράκια φρέσκια
3 κ.σ. ελαιόλαδο
1 σκελίδα σκόρδο σε πολύ λεπτές φέτες
αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
προαιρετικά: 1-2 πρέζες μπούκοβο, αν σας αρέσουν ελαφρώς πικάντικες
Προθερμαίνετε το γκριλ στους 200 βαθμούς C.
Ετοιμάζετε τις σαρδέλες: Τις καθαρίζετε κόβοντας το κεφάλι διαγωνίως, αφαιρώντας και τα εντόσθια τραβώντας τα κατά μήκος του σώματος. Τις πλένετε και αν οι σαρδέλες έχουν λέπια, τα αφαιρείτε όπως περιγράφουμε στο άρθρο Σαρδέλα, η μικροσκοπική βασίλισσα της διατροφής.
Τις τοποθετείτε σε ταψί και προσθέτετε το ελαιόλαδο, αλάτι (κανονικό), πιπέρι και τη ρίγανη. Μοιράζετε ανάμεσά τους και το λεπτοκομμένο σκόρδο. Αν σας αρέσουν ελαφρώς πικάντικες, βάζετε και το μπούκοβο.
Ψήσιμο: Ψήνετε στο προθερμασμένο γκριλ, στην 2η σχάρα (από πάνω) για 8-10 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος των σαρδελών. Σε καμία περίπτωση μην ξεπεράσετε τα 10 λεπτά.
Σερβίρισμα: Μεταφέρετε τις σαρδέλες φούρνου με ελαιόλαδο και ρίγανη σε πιάτα, προσθέτοντας κομμένο λεμόνι για χρήση κατά βούληση.
